BÙI
VĂN KIẾT
(1805 - 1849)
----------O0O---------
Ngài
BÙI VĂN KIẾT, tự Văn Minh, c̣n gọi Song
Nguyên, thụy Đoan Trực, tục danh Ông NGŨ
PHẨM là con của Ngài Bùi văn Bảng và Bà chánh
thất Hà thị Lôi.
Ngài sinh năm Ất sửu (1805), Gia Long thứ 4.
Ngài
có người anh là Ngài Bùi văn Chất tục gọi Ông
Nhu, độc thân, vô tự, nên Ngài đương nhiên
thành vị con trưởng trong gia đ́nh và là vị Sơ
Tổ Phái I của Tộc. Ngài c̣n có 2 em trai và 3 em gái.
Thuở nhỏ, dùi mài kinh sử, Ngài từng
lều chỏng đôi phen. Nhưng không may bằng bào
đệ là Ngài Lưỡng khoa Tú tài Bùi văn Thỉ -
Sơ Tổ của Phái II - nên sau đó, Ngài bèn lập gia
đ́nh và vui thú nông tang.
Với
chánh thất là Bà ĐỖ THỊ TUYẾT, Ngài sinh
hạ được 1 gái là Bà Bùi thị Trợ, vợ
của Ông Cử nhân Phan văn Diên.
Bà
chánh thất mất, Ngài tục huyền với Bà PHẠM
THỊ PHỤNG và sinh hạ được 1 gái là Bà Bùi
thị Tuy và 1 trai là Ông Bùi Thân, tục danh Ông Quản Nghi.
Với
thứ pḥng là Bà NGUYỄN THỊ THUẬN, Ngài sinh
hạ được 3 trai là quư Ông Bùi Du, Bùi văn Phán và
Bùi văn Toán.
Ngài đă sống 1 đời b́nh dị, cần
mẫn, trọng nhân nghĩa hơn tiền tài.
Lúc sinh thời, Ngài chỉ giữ chức Tri
hương ở trong làng, nhưng với tư cách và
đức độ, Ngài đă được nhiều
người cảm mến. Sau này, nhờ những
công tác xă hội của con Ngài là Ông Bùi Thân,
mà Ngài được truy tặng lúc đầu Thất
phẩm và sau lại Chánh Ngũ phẩm Văn giai,
Phụng nghị Đại phu.
Ngài mất vào giờ Tư ngày 25-08-Kỷ Dậu
(1849), hưởng thọ 45 tuổi. Mộ
táng tại G̣ Sỏi, xứ La Đế, làng La Tháp tây.
Bia được phụng lập
năm Khải Định thứ 9 và được trùng
tu vào năm Mậu Th́n (1988).
Số con cháu nội ngoại của Phái I ngày nay
rất đông. Có gia đ́nh đă phát triển
đến thế thứ 19 hay 20. Thật là :
"Một
cây cù mộc, một sân quế hoè"
Và
bây giờ các con cháu xa gần nhuần gội phúc nhà,
được khương an, thịnh đạt, chính là
nhờ với phương châm : "Tích
âm đức ư minh minh chi trung …", Ngài đă gieo nhân
lành để cho con cháu đời đời hưởng
quả tốt vậy.