BÙI  HOẰNG  NGHỊ

(1837 - 1916)

----------O0O---------

 

 

Ngài BÙI HOẰNG NGHỊ, tục danh Ông BÁ SOẠN, là thứ nam của Ngài Lưỡng khoa Tú tài Bùi văn Thỉ và chánh thất Bà Đoàn thị Lợi.

 

Ngài sinh năm Đinh Dậu (1837) tại Vĩnh Trinh.

 

Ngài là vị con thứ hai trong gia đình, do đó sau này Ngài thành ra vị Sơ tổ của Chi 2 Phái II trong tộc.

 

Ngài có thể vóc cao lớn, vặm vỡ, khôi ngô, nhưng tính tình ôn hòa, điềm đạm, trầm tĩnh. Ngài học rộng, hâm mộ văn thơ, lấy việc chiêu hiền đãi sĩ làm thú vui, nên bạn đồng song và nhân sĩ đương thời ai cũng quý mến.

 

Năm 18 tuổi, Ngài kết duyên cùng Bà PHAN THỊ SÀNH, ái nữ của Ngài Ngũ khoa Tú tài Phan thế Nguyên ở Bàn Lãnh, Điện Bàn ngụ tại Cổ Tháp và sau đó sinh hạ được 3 nam là các Ông: Bùi văn Ý, Bùi hữu Chí, Bùi văn Đễ và một nữ là Bà Bùi thị Thuật.

 

Nhờ có ruộng đất của ông cha để lại và sẵn tánh kiệm cần, Ngài đã xây dựng gia cang tại xứ Bàu Dam, An Lâm. Với sự hảo tâm lạc quyên tế bần, Ngài đã được Triều đình Huế ân thưởng chức Bá hộ, Tùng Cửu phẩm văn giai và cũng từ đó, Ngài thường được gọi là Ông Bá Soạn.

 

Nhưng chẳng may, gặp cảnh trung niên - Bà Bá mất sớm (29 tuổi) - nên Ngài phải tục huyền với Bà PHAN THỊ CÚC, hiền muội của Bà Chánh thất. Với kế phòng, Ngài sinh hạ được một nam là Ông Bùi văn Hiến, một nữ là Bà Bùi thị Thất và ba ấu vong.

 

Các vị con trai của Ngài đều ra công trau dồi kinh sử. Trong số đó có Ông Bùi Hữu Chí đỗ Cử nhân Hán học, từng được bổ làm Tri huyện. Nhờ đó, Ngài lại được phong chức Quan viên phụ.

 

Con gái của Ngài, Bà Bùi thị Thuật - xuất giá về Giao Thủy - làm ăn giàu có, đã về giúp anh em làm nhà thờ cha mẹ.

 

Ngài mất ngày 22 tháng 11 năm Bính Thìn (1916), hưởng thọ 80 tuổi, mộ táng tại xứ Đại Tha (tục gọi Gò Tranh), sau cải táng về xứ Đồng Ải, Vĩnh Trinh. Hai bà chánh thất và kế thất an táng tại xứ Đồng Kiều, Cổ Tháp đến năm 1983, lại cải táng về xứ Đại Tha (Gò Tranh) Vĩnh Trinh.

 

Nhờ phúc ấm của Ngài, số con cháu trong Chi rất đông; nhiều gia đình đã phát triển đến thế thứ 18, 19.