BÙI GIÁNG
(Tìm thêm thông tin trong google: mục từ “Bùi Giáng” và các link liên kết)
Bùi Giáng online: đang xây
dựng)
-
Trang thơ Bùi Giáng (http://www.thica.net/category/tat-ca/bui-giang/;
http://www.vietnamsingle.com/p_tuabai.asp?TID=1923)
-
Tuyển tập về Nhà Thơ Bùi Giáng (http://www.quangduc.com/tho/159buigiang.html
-
Hiện tượng Bùi Giáng (http://chimviet.free.fr/tacpham1/stt2/BUIGIAN1.html)
-
Viet
Nam thu quán (http://vnthuquan.net/tho/tacpham.aspx?thisi=Bùi
Giáng)
-
Thi sĩ Bùi Giáng (http://www.quangduc.com/tacgia/buigiang.html
-
Tình sử Bùi Giáng - Kim Cương: Duyên nợ (kì 1) (http://www.khampha24h.com/modules.php?name=News&opcase=detailsnews&mid=394&mcid=24&menuid=
-
Bùi Giáng có điên thật không (http://www.dichvuthamtutu.com/bui-giang-co-dien-that-khong.html)
-
Bùi Giáng vẽ tranh (http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=127451&ChannelID=10)
-
Viết vào Bùi Giáng mong manh (http://www.diendan.org/phe-binh-nghien-cuu/bui-giang-mong-manh/)
- Duyên tao ngộ với Bùi Giáng
(http://www.nld.com.vn/20090131114945413P0C1020/duyen-tao-ngo-voi-bui-giang.htm
- Bui Giang -
Wikivietlit (http://www.vietnamlit.org/wiki/index.php?title=Bui_Giang)
-
Bùi Giáng: Người viết sách với tốc độ
kinh hồn (http://www.xuquang.com/cms/index.php?option=com_content&task=view&id=344&Itemid=48)
- Bùi Giáng - gã cuồng khấu
cõi nhân gian (http://evan.vnexpress.net/News/chan-dung/2008/10/3B9AE13A/)
Bùi Giáng
Sinh: 17
tháng 12 năm 1926
huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng
Nam, Việt Nam
Mất: 7 tháng
10 năm 1998
(71 tuổi)
Thành phố Hồ Chí Minh,
Việt
Nam
Nghề nghiệp: nhà thơ
Tác phẩm chính: Mưa
nguồn
Bùi Giáng (17
tháng 12 năm 1926-7 tháng
10 năm 1998)
là một nhà thơ, dịch giả và nghiên cứu
văn học của Việt
Nam, ông nổi tiếng từ thập niên 1960 với tập Mưa
nguồn. ông còn có các bút danh khác: Bán Dùi, Bùi Giàng Dúi.
Tiểu sử
Ông sinh
tại làng Thanh
Châu thuộc xã Vĩnh Trinh, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng
Nam.
Bố
của Bùi Giáng là ông Bùi Thuyên, thuộc đời thứ 16
của dòng họ Bùi ở Quảng Nam. Do người vợ
cả qua đời sớm nên ông lấy người
vợ kế là bà Huỳnh Thị Kiền. Bùi Giáng là con
thứ hai của Bùi Thuyên với Huỳnh Thị Kiền
nhưng là con thứ 5 nếu tính tất cả các anh em. Khi
vào Sài Gòn,
ông được gọi theo cách gọi miền Nam là Sáu Giáng.
Bùi Giáng
cưới vợ năm 18 tuổi (1944), vợ ông là bà
Phạm Thị Ninh nổi tiếng xinh đẹp, nhưng
chỉ vài năm sau, bà bị bệnh, sinh non và cả 2
mẹ con cùng chết. Nhiều người cho rằng
đây là 1 trong những lý do khiến Bùi Giáng bị điên
từ lúc trẻ. Thời gian này ông có đi chăn bò và dê
(theo tập thơ Mưa nguồn, bài "Nỗi lòng Tô Vũ"
và "Anh lùa bò vào đồi sim trái chín"). Có tài liệu
cho rằng ông chỉ đi chăn dê.
Ông nổi
tiếng bởi tốc độ sáng tác nhanh: tập
thơ Mười hai con mắt được ông sáng
tác chỉ trong một đêm Noel năm 1992.
Từ
năm 1962, Bùi Giáng liên tục cho ra đời nhiều
đầu sách. Mỗi năm đều đều vài ba
cuốn. Ông là một tác giả có tác phẩm in ra
đứng vào hàng kỷ lục ở miền Nam Việt Nam trước
1975. Sách của
ông có thể chất thành chồng cao cả mét, thơ thì
phải kể bằng đơn vị nghìn bài.
Sau năm
1975, ông không bị đi học tập cải tạo
như nhiều văn sĩ miền Nam khác vì ông bị
mắc bệnh
tâm thần.
Từ 1975
trở đi ông vẫn tiếp tục sáng tác rất
nhiều thơ, nhưng thời gian này ông có biểu
hiện bệnh tâm thần nặng. Ông thường rong
chơi nghịch ngợm ngoài đường với
bộ đồ rách rưới, dơ dáy, nhiều lần
bị công an bắt vì gây rối trật tự, cản
trở giao thông.
Tháng 10
năm 1998, trong một lần đi chơi ông bị té làm
chấn thương sọ não. Sau khi hỏi ý kiến
của nghệ sĩ Kim Cương, bệnh viện
chợ Rẫy quyết định mổ cho ông, song ông
đã qua đời vào ngày 7 tháng 10, 1998.
Chuyện
tình cảm
Bùi Giáng
chỉ có 1 vợ là bà Phạm Thị Ninh, một thiếu
phụ hồng nhan bạc mệnh đã để lại
cho ông nhiều đau khổ. Đó là lý do để trong
thơ của ông sau này thường xuyên nhắc
đến sự mất mát, sự chia ly, một hình bóng
cũ: "Có hàng cây đứng ngóng thu/ Em đi mất
hút như mù sa bay; hay những dòng thơ trên bia mộ
của Bùi Giáng:
Đùa với gió, rỡn với vân
Một mình nhớ mãi
gái trần gian xa
Sương buổi sớm, nắng chiều tà
Trăm năm hồng lệ có là bao nhiêu
Song ngoài
người vợ đầu, Bùi Giáng cũng có những
đối tượng khác để yêu, để làm
thơ, ngoài mối tình đơn phương nổi
tiếng giành cho nghệ sĩ Kim
Cương, còn phải kể đến những
mối tình vượt không gian với những mỹ nhân
Tây Phương như Marilyn
Monroe (mà ông gọi là Lyn-rô), Brigitte
Bardot, ngoài ra trong thơ ông còn có những hình bóng của ca
sĩ Hà
Thanh, Thái Thanh, ni cô Trí Hải,
ni cô Phùng
Khánh (ông gọi là Mẫu thân Phùng Khánh), hay cả những
nhân vật tiểu thuyết Marguerite,
A Châu, A Tử.
Riêng mối
tình đối với Kim Cương được cho là
sâu đậm nhất, và đã để lại khá
nhiều giai thoại.
Tác phẩm
Thơ
- Mưa nguồn (1962)
- Lá hoa cồn (1963)
- Màu hoa trên ngàn (1963)
- Mười hai con mắt (1964)
- Ngàn thu rớt hột(1967)
- Sa mạc phát tiết (1965)
- Sa mạc trường ca (1965)
- Bài ca quần đảo (1969)
- Rong rêu (1972)
- Thơ vô tận vui (1987)
- Mùa màng tháng tư (1987)
- Các tập di cảo
thơ
Dịch
thuật
- Hoàng Tử Bé
- Khung cửa hẹp
- Hòa âm điền dã
- Ngộ nhận
- Cõi người ta
- Nhà sư vướng luỵ
- Mùi hương xuân
sắc
- Kim kiếm điêu
linh
Nghiên cứu
- Tư tưởng hiện
đại (1962)
- Martin Heidegger và tư tưởng hiện
đại (1963)
- Đi vào cõi thơ
- Thi ca tư tưởng
- Một vài nhận xét về Bà Huyện Thanh Quan
- Một vài nhận xét về
Lục Vân Tiên, Chinh Phụ Ngâm, Quan Âm Thị Kính, Tản
Đà
- Vài nhận xét về truyện
Kiều và truyện Phan Trần
- Mùa thu trong thi ca
- Ngày tháng ngao du
- Con đường
ngã ba
- Trăng Châu thổ
- Sương Tỳ
hải
(Nguồn: Bách khoa toàn thư mở Wikipedia)
PHÁT
HIỆN HƠN 20 BỨC TRANH CỦA BÙI GIÁNG
Trần Hoàng Nhân
Trong một lần dọn dẹp nhà cửa mới đây,
họa sĩ Phạm Cung đã tìm lại được
hơn 20 bức tranh của thi sĩ Bùi Giáng. Lâu nay,
những người yêu mến Bùi Giáng đều biết
rằng “trung niên thi sĩ” có vẽ tranh nhưng là vẽ trước
năm 1975. Riêng hơn 20 bức tranh họa
sĩ Phạm Cung đang lưu giữ đều được
Bùi Giáng vẽ từ năm 1982 đến khoảng 1994
trước lúc ông qua đời (1998).
Chỉ vẽ
khi ngà ngà…
Họa sĩ Phạm Cung kể rằng khi
sinh thời, thi sĩ Bùi Giáng thường lui tới ăn,
ở tại nhà ông. Trong những lúc Bùi
Giáng ngồi chơi uống rượu xem Phạm Cung
vẽ tranh, ông đã ngẫu hứng mượn cọ, xin
màu, giấy và… vẽ. Bùi
Giáng chỉ vẽ khi đã có tí men ngà ngà cùng với
những câu chuyện văn chương nghệ thuật
qua nói chuyện với Phạm Cung bốc lên trong đầu.
Thế nhưng, những bức tranh của Bùi Giáng lại
vẽ những đề tài rất… Bùi Giáng. Chẳng
hạn như cách đặt tên những bức tranh như
sau: Bò khát bia, Chó hút thuốc, Người say, Người
cưỡi ngựa hộc máu, Chân dung người điên,
Chân dung, Lão Từ Hải thất vọng… cùng nhiều
bức tranh không đặt tên khác.
Bức Bò khát bia
Những bức tranh Bùi Giáng
vẽ trong giai đoạn này (1982 - 1994) tại nhà họa
sĩ Phạm Cung chủ yếu bằng màu nước
hoặc bút bi trên giấy khổ A4. Màu
nước được họa sĩ Phạm Cung mua
riêng cho Bùi Giáng vì họa sĩ sợ thi sĩ “nghịch
hao” sơn dầu của mình trong thời buổi khó
kiếm. Dù được Phạm Cung mua cho
nhiều lọ màu nước khác nhau, nhưng Bùi Giáng
chỉ dùng một hoặc tối đa là ba màu cho mỗi
bức tranh. Tuy vẽ bằng màu
nước, vậy nhưng “trung niên thi sĩ” lại dùng
cọ chuyên để vẽ sơn dầu. Họa
sĩ Phạm Cung cho biết: “Anh Bùi Giáng vẽ rất
mạnh tay nhiều khi rách toạc tờ giấy. Mà vẽ
mạnh ta thì không thể dùng cọ vẽ màu nước do
đầu cọ mềm nên không làm chủ được
nét dày mỏng của bức tranh”. Còn giấy để
Bùi Giáng vẽ đa phần là giấy… “phế liệu” do Phạm Cung lúc ấy
quá nghèo không mua được giấy trắng, tốt. Khi đó, vợ họa sĩ
Phạm Cung buôn bán trà nên ông đã lấy những tờ
giấy gói trà màu vàng, ủi phẳng, xếp ngay ngắn
dành cho Bùi Giáng. Nguyên vật liệu chỉ
đơn giản có vậy, nhưng Bùi Giáng vẽ rất
say mê, đến độ hết màu nước ông
chuyển sang vẽ bằng bút bi.
Tại sao những bức tranh
của Bùi Giáng còn được một họa sĩ lão
làng như Phạm Cung gìn giữ đến hôm nay?
Họa sĩ Phạm Cung thành thật: “Thực ra họa
sĩ chuyên nghiệp như tôi không xem đường nét
hay sắc màu trong tranh Bùi Giáng là cái gì cao siêu đâu. Nhưng tôi quý tranh của anh Bùi Giáng
vì tư tưởng, cách đặt tên và đặc
biệt là những câu thơ anh viết lên bức tranh”.
Mỗi bức tranh Bùi Giáng vẽ xong, họa sĩ Phạm
Cung xếp cất vào một góc riêng, biểu hiện
sự trân trọng những gì Bùi Giáng làm ra, nhưng chính
họa sĩ lại lãng quên ngay sau đó.
Mỗi bức
tranh là một câu chuyện
Trong số hơn 20 bức tranh của Bùi Giáng, có 2 bức khá
đặc biệt: Chân dung do
Bùi Giáng tự họa và Lão Từ Hải thất vọng.
Bức Chân dung được Bùi Giáng tự họa vào năm
1994. Họa sĩ Phạm Cung cho biết ông có vẽ, làm
tượng chân dung Bùi Giáng. Khi
Bùi Giáng xem chân dung của mình qua nét cọ Phạm Cung
liền ngẫu hứng tự họa chân dung mình.
Họa sĩ Phạm Cung đánh giá bức chân dung tự
họa này của Bùi Giáng rất xuất thần vì rất…
Bùi Giáng.
Chân dung do
Bùi Giáng tự họa
Còn bức tranh Lão Từ Hải thất vọng (vẽ
khoảng năm 1982) có hai câu thơ: “Đêm nay nhớ
lại Kiều nhi/ Mới hay không phải tử thi của
Kiều” kèm cụm từ: “tặng đại ca” cũng
rất… Bùi Giáng. Lão Từ Hải thất vọng vẽ
chân dung một người đàn ông râu tóc lởm chởm,
sau lưng có đầu một con ngựa. Họa sĩ
Phạm Cung nhận xét: Bùi Giáng gọi là vẽ Từ
Hải nhưng thực chất cũng là vẽ chính mình.
Trong năm 1994, Bùi Giáng cũng vẽ một bức Chân dung
người điên với hai con mắt như thơ ông:
“Còn hai con mắt khóc người một con”.
Bức Lão Từ Hải thất
vọng
Trong số hơn 20 bức tranh của Bùi Giáng đang được
họa sĩ Phạm Cung lưu giữ, mỗi bức có
một câu chuyện đính kèm thể hiện cuộc
sống thời điểm đó của thi sĩ. Như
bức Chó thuốc, theo lời họa sĩ
Phạm Cung: “Khi đó tui mời anh Bùi Giáng một điếu
xì gà do người quen của tui cho, anh đưa lên
mũi ngửi tới ngửi lui rồi vẽ thành bức
Chó hút thuốc rồi giải thích: Chó còn thèm hút thuốc
huống gì là tao. Chó hút thuốc
hình như vẽ năm 1982”. Tương tự,
bức tranh Bò khát bia
cũng thế, điều đó thể hiện sự
túng thiếu một thời đến độ thi sĩ phải
mượn loài vật để nói hộ mình những nhu
cầu cơ bản của một con người.
TT&VH
